Graag stel ik mijn nieuwe collega aan jullie voor. Haar naam is Hanane. Ze is een gigantische boekenwurm en ze is negen jaar oud. Huh? Negen? Ja, het is echt waar! Hanane is onze Bieb Expert en mijn nieuwe collega in OBA IJburg. De Bieb Experts houden mij (heel toepasselijk met het thema van de Kinderboekenweek in het vooruitzicht) voor altijd jong!
Later als je groot bent
‘Juf, kan ik werken in de bibliotheek?’ ‘Kan ik u ergens mee helpen?’ ‘Hoe oud moet je zijn om hier te werken?’ Vlak na de opening van de jeugdbibliotheek aan de Diemerparklaan (in 2014) werden deze vragen dagelijks door kinderen aan mij gesteld. En bij iedere ‘nee, sorry’ of ‘later als je groot bent’ was een teleurgesteld gezicht het gevolg. Mijn collega’s en ik vonden dat we deze talentvolle, enthousiaste, leesgierige kinderen niet zomaar konden laten gaan. Een paar weken later (geïnspireerd door de Extra Leuke Lente Leesclub van de jeugdafdeling in de Centrale OBA) waren de Bieb Experts geboren!
Bieb Expert-diploma
En nu, twee jaar later, zijn we tientallen Bieb Experts (kinderen tussen de 9 en 12 jaar oud) verder en zijn deze ‘kleine, grote krachten’ niet meer weg te denken. Bieb Expert ben je één uur op een afgesproken dag (je moet de tijd goed in de gaten houden, want het liefst zijn ze er de hele dag), vijf weken lang. Iedere Bieb Expert komt met een foto aan de Bieb Expert-wand te hangen en na iedere Bieb Expert-dag plakken ze een sticker op. Op de eerste dag krijgen ze een rondleiding door de bibliotheek en leggen we de spelregels uit. Na vijf weken ontvangen ze een Bieb Expert-diploma!
Stapelstrategie
Voor de Bieb Experts bedenken we, voor openingstijd, altijd klusjes die ze zelfstandig of onder begeleiding van een bibliotheekmedewerker kunnen doen. Denk aan: klanten helpen met het uitlenen van de materialen bij de lendomaat, helpen bij het zoeken naar boeken in de catalogus of het stickeren en stempelen van nieuwe boeken. Dat laatstgenoemde klusje is dé grote favoriet (en het levert soms de meest kunstzinnige resultaten op). Het sorteren van boeken is voor sommigen een flinke klus en ieder kind ontwikkelt daar een eigen strategie voor. Zoë en Anna (8 jaar) pasten de ‘stapelstrategie’ toe en maakten verschillende stapels boeken, verspreid over de halve bibliotheek. En de Bieb Experts geven natuurlijk boekentips! In de boekenkast hebben ze een eigen plank waar ze hun favoriete boeken presenteren aan alle kinderen van IJburg.
Ik werk hier!
We hebben een wachtlijst van kinderen die staan te popelen om het felbegeerde rode T-shirt, waar hun functietitel op de rug staat, aan te mogen trekken. Het T-shirt heeft een magnetische werking op kinderen: ‘Waarom heb jij dit rode shirt aan?’ wordt wekelijks aan de Bieb Experts gevraagd. Met een rechte rug en grote grijns worden de drie magische woorden uitgesproken: ‘Ik werk hier!’ Aniz (10 jaar) had woensdag zijn laatste Bieb Expert-dag. Hij plakte de vijfde sticker onder zijn foto en vroeg of hij zich nog een keer mocht inschrijven, want die vijf weken waren véél te kort. Daarom maken we bij sommige Bieb Experts, zoals Aniz, een uitzondering en wordt het contract met drie weken verlengd.
Apetrotse papa’s en mama’s
Door het ‘werken’ met Bieb Experts hebben we in de bibliotheek niet alleen wekelijks heel veel trotse, glunderende kinderen rondlopen, ook de ouders glunderen net zo hard mee. Mobiele telefoons worden tevoorschijn gehaald als een ouder zijn of haar dochter aan de slag ziet in de bibliotheek. Daarnaast weten de Bieb Experts als de beste hoe je je wel en niet mag gedragen in de bibliotheek, en dat laten ze ook maar al te goed aan hun leeftijdsgenootjes weten. Zij zijn de beste surveillanten die je maar kan bedenken!
Bieb Experts van de toekomst
Aya (9 jaar) heeft vorige week bedacht dat de Bieb Experts de redactie kunnen vormen van het Bieb Nieuws, de bibliotheekkrant voor kinderen in IJburg. Alle Bieb Experts zitten vol met dit soort creatieve ideeën waar ik als ‘oude bibliothecaris’ nooit aan had gedacht. Ik hoop daarom volgend jaar het huidige niveau van kinderparticipatie1 uit te breiden naar het niveau waarbij de kinderen nog meer inspraak krijgen, we hen meer stimuleren om eigen initiatieven te ontplooien en zij ons nog vaker ongevraagd advies kunnen geven. Hier wil ik in de komende netwerkbijeenkomsten van het Jonge Bibliothecarissen Netwerk, samen met collega’s uit heel Nederland, graag mee aan de slag gaan. En hopelijk vind ik, over een paar jaar, in iedere bibliotheek een Bieb Expert tussen de boekenkasten!
Emma (OBA)